>> HOMEpage

Frieslands vroegste boekenveiling
Jorryt Hanye - Leeuwarden 1581

Internetuitgave: M.H.H. Engels, juli 2013
Bron: Hist. Centr. Leeuwarden y 4, 263-267
reproducties beschikbaar gesteld door W. Dolk

263
Vercoping gedaen bij Urbaen Hansz. / geswooren clerck van den secretaris / in Leeuwarden in den woning Wibrandi Hallum / ant Oldehofster kerchoff ter instantie ende / versoecke van Schelte Cyrcxz. te Menaldum / als beste vader ende curator over de kynderen / van wijlen Jorryt Hanye, van seeckere hiernae / gespecificeerde boecken omme / gereden gelde te betalen mits dat de penningen / vandien sullen wesen executabel tenminsten / bij provisie sonder voorgaende condemnatie / ende voorts op gewoontl. conditien.

Wybrand Andriesz. Revius (Reefsen) van Hallum was van 1575 tot 1580 rector van de Latijnse school te Delft. Van 1560 tot 1575 had hij Latijn onderwezen aan de Latijnse school van Leeuwarden; voordien was hij twee jaar leermeester geweest te Bolsward. Na terugkeer uit Delft was Wybrandus Hallumensis tot zijn overlijden op 13 maart 1589 rector te Leeuwarden. Zijn dochter Luts/Lucretia Vibrandi trouwde met zijn opvolger aldaar Johannes Fungerus. Vgl. P.H.A.M. Abels, Nieuw en ongezien; Kerk en samenleving in de classis Delft en Delfland 1472-1621, boek 2: De nieuwe samenleving - Delft 1994, blz. 423.
Wibrandus van Hallum (Doccum) is in juni 1541 ingeschreven in het album studiosorum van de universiteit te Leuven; vgl. de prosopografie van Friese studenten t/m 1650 door Samme Zijlstra. Volgens laatstgenoemde was Wibrandus 1543-1558 schoolmeester te Bolsward, 1558-1566 en 1580-1592[!] rector te Leeuwarden, en 1567-1580 werkzaam te Delft. Het geboortejaar van Wybrand van Hallum is afgaande op de bovenstaande inschrijfdatum ca. 1525. In zijn woning aan het Oldehoofster kerkhof werd de hier beschreven boekenveiling gehouden. Situering: aan de zuidkant van het kerkhof, waar het vicariehuis in 1580 door de magistraat aan rector Wybrand ter bewoning was gegeven; Eekhoff I, 247/248.

Begonnen den XIX July 1581 / nae noen
# Bartelt Lambertz. te Sneeck - Opera Augustini & Musculus in Genesin voor XIIII £
# Suffridus Paulus predicant te Marrum - Catalogus veritatis qui reclamaverunt Papae in octavo met haecken XV st[uyvers].
# s[olvi]t Joannes Fungeri - Augustinus Steuchus in quarto voor XV st.
# 1 s[olvi]t Ruardus Acronius - Chronologia Frinxii in secundo[!] voor XXXVIII st.
# s[olvi]t Gerardus Lamberti - Musculus in Joannem in secundo met haecken voor XXXIX st.
# s[olvi]t D. Urck Doyem - Methodus historicus Boddini in octavo met haecken voor XVI[?] st.
# s[olvi]t Mijnheer Grouwstins - Paratitla Mesinbechii [= Wesenbechii] in Pandectas in secundo met haecken II £ 1 st.
# s[olvi]t Andreas Herco - Encomium moriae [&] Lingua Erasmi voor XII st.
# 2 s[olvi]t Ruardus Acronius - Concordantiae Bibliorum in secundo met haecken voor XXXVI st.
# s[olvi]t Frans Canter [doorgehaald: Peter Petersz. boeckebinder] - Chronica Turcorum in secundo met haecken voor II £ VIII st.
# s[olvi]t Mijnheer Growstins - Platina de vitis pontificum in pap. voor XX st.
# s[olvi]t Taco Folkeri - Rerum Hungaricarum decades tres in pap. voor XV st.

28.15

Lateris XXVIII £ XV st.

264
# s[olvi]t Mijnheer Growstins - Speculator duo volumina voor IIII £ II st.
# s[olvi]t D. Urck Doyem - Eobani Hessi carmina in Psalterium in octavo voor VIII st.
# Bartelt Lambertsz. bokebinder - Diodorus Ciculus [= Siculus] in secundo met haecken voor XXXV st. 1 d[uyt].
# Wibrandus Hallum - Epistolae Ciceronis voor VII st.
# deselve - Franciscus Toletus in organum Aristotelis voor VIII st.
# s[olvi]t Andreas Herco - Colloquia Erasmi voor VIII st.
# s[olvi]t Albertus Arnsma - Homerus Odiseae voor VII st.
# s[olvi]t deselve - Salustiuys in clein formaet voor VI st.
# s[olvi]t Mr. Minne Marius - Plinius de historia mundi voor II st.
# Schelte Cyrcxz. - Cominaeus de bello Neapolitano XI st.
# s[olvi]t Taco Folkeri - Alberti Crantzius duo volumina beide in octavo voor XXX st.
# [doorgehaald: Peter Peters] Bartelt bokebinder - Levinus L..ninus in octavo met haecken voor VII st.
# s[olvi]t Teotardus Nicolai secretarius Bolswerd. - Pausanias in octavo met haecken voor XIII st. 1 d.
# s[olvi]t dezelve - Alciatus voor X st.
# Bartlet bokebinder vs. - T. Livius Patavinus 4 volumina voor XXXV st.
# s[olvi]t secretarius Bolswerd. - Columella voor V st. 1 d.
# Tide Abbes - Officia Ciceronis V st. 1 d.
# s[olvi]t Mr. Minne Marius - Apophtegmata Erasmi VI st.
# s[olvi]t Urbanus Joannes - Virgilius VI st. 1 d.
# s[olvi]t dezelve - Justinum voor VI st.
# Tide Abbes - Cleonardum & Grammaticam VIII st.
# s[olvi]t Teotardus secret. Bolswerd. - Claudius Ehanus voor XXV st.
# s[olvi]t Mr. Minne Marius - Juvenalis, Catullus, Tibullus, Propertius voor VI st.
# Tide Abbes - Valerius Maximus in 8° met haecken voor IX st.
# Bartelt Lamberts bokebinder - Homiliae in Hoseam voor III st. 1 d.

19.9

# s[olvi]t Joannes Fungeri - Diogenes Laertius XI st.
# s[olvi]t dezelve - Claudianus VI st.
# s[olvi]t dezelve - Lodovicus Vives V st.
Lateris XX £ VI st.

265
# s[olvi]t Boudimontus graphaeus - Novum Testamentum graecum & latinum Theodoro Besa interpr. - Eusebius de preparatione Evang. - Opera Joannis Pici Mirandulae - Opera Plotini philosophi a Marsilio versa & ab eodem doctissimis comment. illustrata - Julii Caesaris Schaligeri Exotericarum exercitationum libri quindecim - De subtilitate ad Hieronimum Cardanum - Ephemeridum novum atque insigne opus - Nisolius sive thesaurus Ciceronianus authore Caelio secundo - Hieronimi Cardani Mediolanensis medici - De rerum varietate libri sedecim Aristoteles Staieritae [= Stagiritae] de moribus ad Nicomachum libri decem tabulis perpetius quae commentariorum loco esse queant, explicati & illustrati a Theodoro Suinggero medico Basiliensi & philosopho - Aristotelis opera latinitate donata - Opera Philonis Ludei latina - Libri XXI Pandectarum Conradi Gesneri Tigurini - Opera Platonis a Mersilio Figino - Quatuor tomi operum Luciani graece & latine
tzamen voor XXII £
Bij continuatie / den XXen July 1581 nae noen
# Wibrandus Hallum - Averrois in Aristotelem XXX st.
# s[olvi]t Kempo Jeltez. lakencoeper - Instructio Christiani relig. per Joannem Calvinum - Opera Andreae Alchiati - Lexicon juris civilis - Undecim libri disputationum Alchiati - Commentaria linguae graecae per Wilhelmum Budaeum - Libri XV Euclidis - Herodotus latine & graece
ts[ame]n voor, hiervan geen sall[aris] van den coper ontf., XIIII £
# D. Wilco Holdinga - Sp[h]era Procli & Clementis graece & latine - De re rustica libri aliquot - Libri sex Nicolai Capernici [= Copernici] de revolutionibus originum coelestium - Liber chiromantiae - Cosmographia Petri Appiani - Jamblichus de misteriis Aegiptiorum cum aliis annexis - Julii Firmici libri 8 - Petri Romponasi philosophi opera - De curandi ratione libri 8
ts[ame]n voor dese penn. zijn ontf. bij Schelte Tyercxz. V £

42.10

Lateris XLII £ X st.

266
# s[olvi]t Joannes Blynstein - de prestigiis demonum VIII st.
# s[olvi]t Mijnheer Growstins - Corpus juris cum glossis voor XI £
# s[olvi]t Albertus Arnsma - Novum Testamentum IIII st.
# s[olvi]t Syuerdt Syrckz. - Biblia voor XIII st. 1 d.
# s[olvi]t Bartelt boeckebinder - Theorica planetarum Cleomedes voor X st. 1 d.
# Wibrandus Hallum - Lucanus IIII st.
# Bartelt bokebinder - Galenus de elementis duo voor V st. 1 d.
# s[olvi]t Laurentius a Veno secretaris - Terentius VII st.
# s[olvi]t Idem - Commentaria Caesaris VI st. 1 d.
# s[olvi]t Idem - Horatius XI st.
# s[olvi]t Syuerdt Syercxz. - Corpus civile sine glossis voor II £ XIII st.
# s[olvi]t Albertus Arnsma - Menochius de possessione IX st.
# Bartelt vs. - Opera Hipocratis XX st.
# s[olvi]t Albert Erkens - Xenophon voor XIII st.
# Bartelt voors. - Epitomae Gesneri voor XVI st 1 d.
# s[olvi]t burgemr. Peter Aerns - Calepinus voor II £ X st.
# s[olvi]t Taco Folkeri - Opera Bernardi XX st.
# s[olvi]t b[urgemr]. Peter Aerns - Lexicon II £
# s[olvi]t Andreas Herco - Arnobius in Psalmos V st.
# Bartelt voors. - Summa omnium conciliorum voor VI st.
# dezelve - een Duytsche bijbel in twee stucken voor XX st.

26.17.6

Lateris XXVI £ XVII st. VI d.
Totalis summa IcXVIII £ VIII st. 1 d.
[links in de marge:] 118.8.6
Hyrvan voor den trommelslager IIII st.
voor extract van vercopen mit quitan. VI st.
voort invorderen XXXVIII st. IX d.

2.8.9

Affgetogen coomen
Hier over te schieten voor den wede. de s[omm]e van IcXC £ XIX st. IX d.
Waer [= was/waren] aengecocht bij Schelte Cyrxz. zeckere boecken volgende desen inventaris mit het sallaris [= opgeld] tot XI st. III d.
Bij denselven voor Tyde Abbes gecocht seeckere boken volgende het vs. inventaris mit 't sallaris tot XXIII st.
Bij Mr. Wybrant Hallum gecocht seeckere boecken navolgende 't inventaris mit het sallaris tot II £ X st. III d.
[Links in de marge:] Bij Bartelt Lambertsz. boeckvercop. gecocht seeckere boken volgende desen inventaris ende andersins tot 21.19.9

267
Ende bij den voorn. Schelte ontfanghen van mijnheer Wilco Hollingha van boecken de s[umm]e van V £
Summe tsamen gereeckent beloept tot 31 £ 4 st. 3. XXXI £ IIII st. III d.

82.16

Daertoe noch bij Yttze an gereden gelde ontfanghen den summe van LXXXIIII £ XV st. VI d.
Maect tzamen metten voors. overgewesene parchelen ter summe van IcXV £ XII st. III d. die den voorn. Ytzen Schelte dr. zijn voldaen ende betaelt den XXVen July 1581 dus hier Quycte.
Deese quyctan. sal men vynden begreepen in mijn ander swart register, opten 8en May 1582, doen ten tweeden maele boecken zijn vercocht, ende aldaer an de uuttzette* hangende. [* vgl. Fries útset = afrekening]

>> begin