>> HOMEpage

M.H.H. Engels, september 2007
Velsius of van Velsen/Velzen



* Johannes Wilhelmi Velsius

Johannes Wilhelmi Velsius of Johan Willems zoon van Velsen/Velzen is waarschijnlijk omstreeks 1530 te Leeuwarden geboren. Blijkens de boedelinventaris die op 19 januari 1601 werd gemaakt, is hij in december 1600 overleden. Suffridus Petrus behandelt hem in De scriptoribus Frisiae (1593) onder nr. 5 op blz. 465-467. Velsius was een bijzonder geleerd man. Vele tegenslagen in zijn jeugd hebben hem niet kunnen afhouden van studie. Zowel in de drie talen (Grieks, Hebreeuws, Latijn) als in de vrije kunsten (o.a. wiskunde en astronomie/astrologie; in het album amicorum van Homme van Harinxma plaatste Velsius op 1 december 1589 een horoscoop) en ook in de medicijnen heeft hij grote deskundigheid verworven. Verder heeft hij zich toegelegd op de rechtswetenschap en de godgeleerdheid. Van de medische studie heeft hij zijn beroep gemaakt: hij werd arts.
geboortehoroscoop van Geradus Jacobi door J.W. VelsiusVan 1566 tot 1575 was hij rector van de Latijnse school te Leeuwarden. Schepen van de stad was hij in 1566 en 1570, burgemeester 1567-1569. Het Zoete-naam-Jezus-gilde telde hem vanaf 1576 tot zijn dood onder de gildebroeders; vanaf 1580 was hij tevens rentmeester van het gilde. - In de Naamlijst der rentmeesters, door A[nastasius] J[osephus] Bruinsma (HCL toegangsnr. 119-B, inv.nr. 382: 12), wordt hij als edelman genoemd: Jhr. Johannes Wilhelmus Velsius J.U.D. 1581-1600. - Ook zou hij advocaat geweest zijn bij het Hof van Friesland; omstreeks 1599 notaris. Al die taken kon hij niet tegelijk blijven uitoefenen vanwege de toeloop van patiënten: daarom beperkte hij zich grotendeels tot de artsenpraktijk die hij met groot succes onderhield. In de eerste helft van 1567 stond Dr. Johannes Willemsz., burgemeester en medicus, de geheimschrijver van Brederode, Jacob van Ilpendam bij, nadat deze in het Blokhuis (de gevangenis) van Leeuwarden gefolterd was; A.J. Andreae, Het verzet der Friezen tegen de Spaansche dwingelandij, gedurende het tijdvak 1566 tot 1574, in: De Vrije Fries XVI (1886), 389-534, met name 425-426. Velsius woonde in de Grote Kerkstraat tegenover het Sint Anthony-gasthuis; vgl. de inventaris waarin op 24 recto de koopbrief van het huis genoemd wordt. Volgens Groot Consentboek 1597, 116 kocht notaris Pieter Lyeuwes een huis van Pyeter Jongema in de Grote Kerkstraat, waarbij Dr. J.W. Velsius en Wybe Lyeuwes als buren genoemd worden, ten Westen resp. ten Oosten; op 10 november 1599 (consent 7-11-1600) verkocht Pieter Jongema aan Pybe Gerritsma zijn huis "recht neffens het Gasthuys", "Dr. Joannes Willems huysinge ten Westen ... Wybe [Lieuwes] metzelersweduwe ten Oosten". Het huis van de genoemde weduwe was Aed Leuwerd, nr. 43: Velsius' huis is te situeren op 39.
Velsius schreef (volgens Jöcher, die zich op Suffridus Petrus baseert) de mathematicis dissertationes astronomicas & geometricas; Biothanatorum aliquot centurias; ad regulam algebram Cos dictam; lineam geometricam nova formam congestam; poemata, d.w.z. over sterrenkundige en meetkundige waarnemingen; over zelfmoordenaars of gerechtelijk ter dood gebrachten; over de algebraïsche regel die cosinus genoemd wordt; over de meetkundige lijn; veel zeer geleerde gedichten.
I.C.G. Boot schrijft op blz. 11 van zijn Historia Gymnasii Leovardiensis, Editio altera emendata, Amstelodami 1890, dat anderen niet onterecht betwijfelen of die geschriften ooit in druk zijn verschenen; Suffridus Petrus moet handschriften gezien hebben.
In de bibliotheek van Museum Boerhaave te Leiden wordt, in bruikleen van de historische collectie van de sterrenwacht Leiden, een 152 bladzijden tellend handschrift met illustraties bewaard, dat J.W. Velsius in 1577 heeft geschreven: Reverendi domini Gerardi Jacobi Leovardiensis abbatis Claricampensis visitatoris Cisterciensis genesis, een biografie van de laatste abt van klooster Klaarkamp bij Rinsumageest.
Biruni CardanusDe cosinusregel cos α = (b2 + c2 - a2) : 2bc of a2 = b2 + c2 - 2bc.cosα heet al in de Middeleeuwen afgeleid te zijn door Al-Biruni (973-1048) uit Perzië. Geronimo Cardano (1501-1576), eerst hoogleraar wiskunde te Milaan, later professor in de geneeskunde te Pavia en Bologna, zou de "regula cos" behandeld hebben in zijn "Practica arithmetice, & mesurandi singularis" (Mediolani 1539) of zijn "Artis magnae, sive de regulis algebraicis, liber unus" (Norimbergae 1545). De regel komt in een andere vorm voor in Variorum de rebus mathematicis responsorum liber VIII (1593) van Vieta (= François Viète). Ludolph van Ceulen (Hildesheim 1540 - Leiden 1610) verbleef volgens NNBW VII,293 in 1589 enige tijd te Arnhem en vond daar een regel cos, waaraan hij groot gewicht hechtte. Jammer dat het handschrift van Johannes Wilhelmi Velsius over dit onderwerp niet uitgegeven noch bewaard is gebleven. Als wiskundige had Velsius vast grote naam gemaakt. In zijn bibliotheek bevond zich volgens de boedelinventaris slechts één wiskundig werk: Libro del mesurar con la vista, d.i. een boek in het Italiaans over het meten met het oog; de auteur is Silvio Belli Vicentino, de uitgave waarschijnlijk die in quarto Venetia, Ziletti, 1566. Van Cardanus komen vier boeken in de inventaris voor, waarvan twee over natuurwetenschappen, een over moraalwetenschap en een over wetenschap in het algemeen: waren diens medische en mathematische werken al in het bezit van Johannes Velsius jr.? De inventaris noemt wel werken van andere medici.
De "biothanati" ofwel "violenter exstincti", zij dus die een geweldadige dood gestorven zijn, worden gesteld tegenover hen die aan een natuurlijke doodsoorzaak stierven. Zij hebben niet in de gemeenschap van de kerk en in de Heer de laatste rust gevonden, zij kunnen als dolende geesten schrik veroorzaken. Hier dienen zich pseudowetenschap en bijgeloof aan: occultisme of esoterie, hermetische filosofie, spiritisme.
Prognosticatie door Johannes Velsius juniorVelsius eerste vrouw was Aecht Cornelisdr. van Schoenhoven. Kinderen uit dit huwelijk zijn niet bekend. Zijn tweede vrouw werd Impck van Geel/Gell. Uit dit huwelijk werd o.a. een dochter Agatha geboren. Daarnaast had hij nog een natuurlijke zoon, die hij in 1593 legitimeerde: dr. Joannes Velsius junior (ca. 1578 - ca. 1620), ook medicus en mathematicus; deze is in 1599 als student aan de universiteit van Franeker ingeschreven. Johannes Velsius junior schreef voor koopman Pieter Bauckes Houckema een Prognosticatie over de komeet van november 1618: in deze quarto-publicatie [1619?] laat hij de kometen vanaf 62 tot en met 1607 de revue passeren. Wat na laatstgenoemde gebeurt is "betuygen ons genoechsaem die Nederlantsche oorlogen ende beroerten". Wat die van 1618 betreft: "dewijl dit een Martiaelse Comeet is ende Martis natuer heeft (want Mars heer over dese Comeet is) ... sal hy veroorsaken groote beroerten ende oorlogen, twist, verbrandinge, groote droogten met grousame donderslagen, blixemen, schip-brekinge, duere tijdt, hongernoot, besonder westwert, pestilentie, bloetgang, hetsige febres als anderdaechse, blits misdrachten, rasernien, welcke alle werckingen niet lang sullen ontstaen, omdat het een Cometa matutinus ofte morgencomeet is. Dan wy mogen den Almachtigen Godt met ware boete ende leetwesen onser sonden bidden, dat hy ons soo veel straffe niet laet overcomen als wy wel verdient hebben." Junior woonde met zijn vrouw Mayke, dochter van Wilhelmus Jacobi, in de Grote Kerkstraat in het tweede huis ten Oosten van de Pijlsteeg; vgl. Groot Consent 22-11-1611.
Al eerder is gesignaleerd dat de bibliotheek van J.W. Velsius overeenkomsten vertoont met de bibliotheek van Erasmus: M.H.H. Engels, Erasmus' handexemplaren: vijf Griekse Aldijnen in de Franeker collectie van de Provinciale Bibliotheek van Friesland te Leeuwarden. Tweede, vermeerderde druk, Leeuwarden 1994, blz. 58; internetversie op mijn website MpaginaE.
Johannes Wilhelmi Velsius had in elk geval twee broers: Adriaen en Hendrick. Waarschijnlijk was ook Justus Velsius familie van hem. Volgens de overlevering zijn leden van het oude Hollandse adellijke geslacht van Velzen na de gewelddadige dood van ridder Gerard van Velzen naar Friesland gevlucht en vanhier deels naar Oost-Friesland; vgl. Ostfriesisches Geschlechterbuch, Erster Band, Görlitz 1913, 431 vv. (Thoden van Velzen, aus Norden).




** Justus Velsius

Justus Velsius noemde zich Haganus, wat veelal is uitgelegd als van ’s-Gravenhage geboortig. M.J. de Wal betitelt hem in Nederlanders, studenten te Heidelberg (in: Handelingen en mededeelingen van de Maatschappij der Nederl. Letterkunde te Leiden, 1885-1886) onder nr. 657: Justus Velsius Haganus, medicinae et philos. Doctor, ingeschreven 9 augustus 1557, op gezag van Christophorus Fridericus Ayrmannus, Libellum posthumum de peregrinis in Hassia professoribus, Gissae 1751 (blz. 14), Haga-Frisius, excellentissimus medicus; dat wil zeggen geboren in het Friese dorp Heeg (Fries: Heech), net zoals de vermaarde jurist Haring Sjoerds Sinnama, die door Trithemius benoemd wordt als de Hagis Frisiae oriundus.
Het geboortejaar van Justus is niet bekend. Is Justus Velsius dezelfde als Judocus Wilhelmi de Hagis die op 24 maart 1515 tot priester werd gewijd? Vgl. G. Brom, Naamlijst der priesters, die in het bisdom Utrecht gewijd zijn van 1505 tot 1518, in: Archief voor de geschiedenis van het aartsbisdom Utrecht XLIII (1896) 387-471 en (10 juni 1514 etc.) XLIV (1897) 1-40. Deze Judocus Wilhelmi moet ca. 1490 geboren zijn.
In het artikel The strange career of a humanist (in: Aspects de la propagande religieuse, Genève 1957, 308-324) belicht E. Feist-Hirsch de intellectuele ontwikkeling van Justus Velsius (1502-1582). Steven vanden Broecke geeft in Lias 25 (1981) 1 onder de lange titel Humanismus, philosophy and the teaching of Euclid at a Northern university – The oration on the various uses and dignities of the mathematical disciplines, 1544, of Justus Velsius op blz. 44/45 een beknopte biografie (1510/15-1581). Justus zou in Oost-Friesland gestorven zijn. Ook J.V. Pollet behandelt Justus Velsius en wel in Martin Bucer. Études sur les relations de Bucer avec les Pays-Bas, l’électorat de Cologne et l’Allemagne du Nord avec de nombreux textes inédits, tome I, Études, Leiden 1985, nr. XXV, p. 337-341. Justus Velsius zou om aan achtervolgingen te ontsnappen naar Oost-Friesland gevlucht zijn.
Velsius was bevriend met Albert Hardenberg. In de Johannes à Lasco-bibliotheek (Grosse Kirche, Emden) worden drie geschenkexemplaren van publicaties van Velsius aan Hardenberg bewaard. Deze Hardenberg is ook bekend als eigenaar van boeken uit de bibliotheek van Erasmus.

Utrum in medico variarum artium et scientiarum cognitio requiratur - Bazel 1543< Utrum in medico variarum artium et scientiarum cognitio requiratur - Bazel 1543

De mathematicarum disciplinarum vario usu - Straatsburg 1544De mathematicarum disciplinarum vario usu - Straatsburg 1544 >

Velsius bezat uitzonderlijke gaven en een haast universele belangstelling. Medicus van beroep heeft hij zich achtereenvolgens geïnteresseerd voor filosofie en logica, theologie en mystiek, om uiteindelijk te vervallen in profetisme en illuminisme (voorspellingen en visioenen). Deze Justus, die als hoogleraar ook Grieks, Latijn en wiskunde heeft onderricht, was even veelzijdig als Johannes Wilhelmi. Een familietrek?

Proclus - Straatsburg 1545
Proclus - Straatsburg 1545



*** Thoden van Velzen

De predikant Syo Kornelis Thoden van Velzen (1809-1900), zijn zoon de predikant en filosoof Hendrik (1842-1927) en zijn kleinzoon de arts Syo Kornelis jr. (1870-1957) worden met het spiritisme in verband gebracht. Derk Jansen heeft daarover in de Vrije Fries 80 (2000), blz. 81-104, geschreven onder de titel Een occulte ader blootgelegd? Over drie leden van het geslacht Thoden van Velzen. Bij het werk van Syo sr. "De Droom, het Voorgevoel, het Helderzien in de Stervensuren - Een drietal verschijnselen van het zieleleven aan de hand van geschiedenis en ervaring" (Apeldoorn 1886) merkt Jansen op: Het is niet onmogelijk, dat Thoden van Velzen met deze familiegeschiedenis [- bedoeld is één van de voorbeelden in het boek -] trachtte aan te geven, dat er in zijn (voor)geslacht een speciaal zintuig was voor hetgeen genoemd kan worden: de ervaring van het bovenzinnelijke; vgl. blz. 81 en 82 van het geciteerde artikel.

De familierelatie tussen Justus Velsius (**), Johannes Wilhelmi Velsius (*) en Thoden van Velzen (***) is nog op te helderen. Opmerkelijk is echter de gemeenschappelijke belangstelling voor het bovennatuurlijke.

astronoom en astroloog in Robert Fludd, Utriusque cosmi historia (1617-1624)

>> begin

Inventaris (1601) boekenbezit Johannes Wilhelmi Velsius
alfabetisch gerangschikt volgens auteurs

Voorafgaand aan de titel het (toegevoegde) volgnummer in de oorspronkelijke lijst, het formaat (folio, quarto, octavo, duodecimo) en het wetenschapsgebied (volgens de toenmalige begrippen "libri theologici, philosophici, grammatici, mathematici, medici, juridici").
De schrijver die de door de inventarisator opgelezen titels noteerde, maakte door gebrek aan kennis van de materie schrijffouten, waarvan Jan Blychus de opmerkelijkste is: dat moet zijn Jamblichus.

160qua...- Adelphi, Postilla Joannis ~
211octGra- Aesopi, Fabula Esophi [= ~] graecolatinum
063folMed- Aetius
186oct...- Agricola, Rodolphus ~
144qua...- Agricolae, Rodolphus ~ de Inventione rerum
242oct...- Agrippa de Incertitudine et vanitate scientiarum
069folMed- Albucasis chirurgus
296octGra- Alexander ab Alexandro
358dec...- Alexius Pedemontanus
318oct...- Alexius Piemontois in Francoysch
257oct...- Alphabetum sacerdotum
162quaMed- Altimoris, Donatus Antonii ~
241oct...- Amandi, Chronica ~ Syrckzeensis
006folThe- Ansberti, Commentaria Ambrosii ~ in Apocalipsin
290octThe- Antonius Gallus de Ligno Sancto non permiscendo
010folHis- Apianus Alexandrini de Bellis civilibus
090folPhi- Apulei[u]s cum commentariis
066folMed- Ardonys, Opus de venenis Santis ~ [Santes Ardonynus Pisaurensis medicus]
084folThe- Areopagita, Dionisius ~ opera
268octGra- Aristophani commediae
036folGra- Aristophanis Commediae cum commentariis graece
125quaPhi- Aristotelis, Aedica [= Aethica] ~
087folPhi- Aristotelis, Commentaria in Rhetoricam ~
032folPhi- Aristotelis, Opera ~ graece
108quaPhi- Aristotelis, Organum ~
093folPhi- Aristotelis, Themistius in aliquot libros ~
077folThe- Arnobius in psalmos
217octThe- Arrigiopagitus, Dionisius ~ cum scholiis Maximi in twee stucken
276octThe- Athanasii, Opera ~
055folGra- Athenaeus graece Dipnosophisticon
285oct...- Athenagoras ex versione Suffridi Petri
361dec...- Augusti[ni], Itinerarium Antonii ~
272octThe- Augustini, Collectanea ~
018folThe- Augustini, Epithome operum ~
020folThe- Augustini, Opera ~ in negen stucken
094fol...- Aulus Gellius
353dec...- Ausonii, Deci ~ Opuscula varia
007folHis- Autores Historiae Ecclesiasticae
112quaMed- Avicenna
194oct...- Axiomata legum [Lugduni 1547, in-8, UVA]
323oct...- Bandel, Second tome des Histories tragiques extraictes de Station de ~
123qua...- Baptista Mantuani Perthinicis Marianae
080folThe- Basilius Magnus
031folThe- Basilius Magnus graece
309octThe- Biblia Hebraica Venetiis impressa
064folThe- Biblia Hebraica cum translatione Munsteri
071folThe- Biblia latine
104quaThe- Biblia sacra latine
146qua...- Bodini Methodus historica
261oct...- Boetii, Antiquitatum ecclesiasticarum syntagmata [~ Eponis Rordahusani Frisii IC, Duaci 1578]
095folPhi- Boetius de Consolatione Philosophiae
161quaJur- Brandt, Sebastianus ~ de Modo studendi in utroque jure
109quaMed- Brassavolus, Antonius Musa [~] de herba Vetonica
227octMed- Brassavole, Antonii ~ examen [omnium simplicium medicamentorum]
255octThe- Breviarium Romanae
191octThe- Brochardus, Jacobus ~ in Apocalypsin
128quaMed- Bruele, Praxis medicinae Gualteri ~
100folMed- Bruinsfelsii, Herbarium Ottonis ~ tomus 3s
351decThe- Buchenarii, Psalterium ex versione ~
040folGra- Budaei, Commentaria graece linguae ~
107qua...- Budaeus de rerum fortuitarum
347decHis- Caesaris, Commentaria Julii ~
039folGra- Calepini, Dictionarium Ambrosii ~
009folThe- Calvini, Institutiones ~
324oct...- Cancionera general
246oct...- Cardanus, Hieronimus ~ de Utilitate capienda
265oct...- Cardanus, Hieronimus ~ de rerum varietatum
120qua...- Cardanus, Hieronimus ~ de sapientia
092folMed- Cardanus, Hieronimus ~ de subtilitate
140quaThe- Cardilli, Apologia pro Consilio Tridentini Caspari ~
310octHis- Carionis, Cronica ~
121quaMed- Cassii, Problemata ~ medici
281octThe- Castaleonis, Psalterium Sebastiani ~
373dec...- Castiglione, Il Cortegiano del Conte Baldesar ~
331musMus- Castra, La Fleur de chansons Joannis de ~ in een partuir met vijven
330musMus- Castro, Chansons Joannis de ~ met vijven in een partuir
171qua...- Cato et Varro de Re rustica
163qua...- Celestina Espannol
339dec...- Celestina tragicomedia Espannol
337musMus- Chansons met vyeren in een cleyn partuyr
060folGra- Cholini, Dictionarium latinogermanicum Petri ~
273oct...- Christianae poeseos opuscula
280oct...- Christianae veritatis telum in Bernardum Rotmannum
250octThe- Chrysilogi, Homiliae Divi Petri ~
263octThe- Chrysostimus, Joannes ~
072folThe- Chrysostomi, Opera Joannis ~ in een stuck
222octThe- Chrysostomos in Epistolas Pauli
215octHis- Chytraei, Davidis ~ Oratio de statu ecclesiarum
350decGra- Cicero ad Herennium
076folGra- Cicero ad Herennium cum commentariis
143quaGra- Cicero de Oratore cum commentariis
219octGra- Ciceronem, Petri Victorii in ~ explicationes
002folGra- Ciceronis, Commentaria doctissimorum Doctorum in orationes ~
035folGra- Ciceronis, Commentaria in orationes ~
079folGra- Ciceronis, Officia ~
343decGra- Ciceronis, Opera ~ in zeven stucken
141quaGra- Ciceronis, Orationes aliquot ~
237octGra- Ciceronis, Topica ~
344dec...- Cocaylus, Martinus ~
234octHis- Cognatus, Gilbertus ~ de Burgundia
015folPhi- Commentaria Novelogice Aristotelis
115quaGra- Commentaria in Tusculanos questiones
016folThe- Concordantia Bibliorum
346decThe- Consilium Tridentini
359decGra- Contemplaciones del Idiota Espannol
278octHis- Costa, Rerum a Societate Jesu in Oriente gestarum [aut. = Manuel da ~]
150quaMed- Cronenburgius, Bernardus ~ de Purgantibus medicamentis
023folThe- De miraculis Beatae Mariae
284octGra- Demosthenes, Orationes ~
235octGra- Demosthenis in vyer stucken
085folGra- Dictionarium Italicum
173octGra- Dictionarium Latino Gallicum
011fol...- Diodorus Siculus, Polubius et Justinus in een stuck
006folThe- Dionysii, Commentaria ~ Carthusiani in Ariopagitem
149quaMed- Dioscorides graece
369dec...- Discours sur les moyens de bien gouverner et maintener en bonne paix un royaume
210octThe- Dolchio, Psalterium Davidis versibus elegiacis redditum a Paulo ~
260oct...- Drusii, Jani ~ Animadversionum [libri duo, Lugd. Bat. 1585]
131quaThe- Drusii, Paralela sacra Joannis ~
180octThe- Eccii, Enchiridion locorum communium Joannis ~
329musMus- Een partuir gescreven musyckboecken met vyeren en vijven
338musMus- Een partuir met 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12en.
335musMus- Een partuyr Bicinia
315oct...- El Cortesiano del Conte Baltasar Castaleone
303octGra- Eliae, Grammatica Hebrea ~ Levitae
307octGra- Elias Judaeus de poinctis et literis Hebreorum
362decMed- Empirica Benedicti Victoria
371dec...- Enamorada, Primera parte de Diana ~
360decThe- Enchiridion precationum illustrium virorum
134quaPhi- Epictetus, Arriani ~
259octGra- Epistolae clarorum virorum
283octHis- Epithome cronicorum ab orbe condito
293octGra- Erasmi, Morie encomion ~
193octThe- Erasmi, Paraphrasis ~ in Lucam
017folThe- Erasmus Roterodamus in Novum Testamentum
082folThe- Erasmus Roterodamus in omnes epistolas apostolicas
124quaGra- Erasmus de Copia verborum
282oct...- Erasmus de Libero arbitrio
233oct...- Erasmus de ratione concionandi
225octThe- Erasmus in Epistolas apostolicas
153quaThe- Esaias propheta in hebraisch, gryex ende latijn
138quaGra- Eschenis, Orationis adversariae ~ [= AEschines] et Demostines
211octGra- Esophi, Fabula ~ [= Aesopi] graecolatinum
317oct...- Essame de Glingegni degli huomini
048folGra- Euripidis, Opera ~ graecolatine
223octHis- Eusebius e Historia ecclesiastica
238oct...- Exodus sive Transitus Mare Ruvie commedia tragica
098folGra- Eyb, Summa Alberti de ~
147quaGra- Facetii Bebelianae
145quaMed- Fallopius de Ulceribus
221octThe- Feri, Postillae sive Conciones Joannis ~
027folMed- Fernelius de Abditis rerum causis
269octJur- Ferrarii, Joannis ~ Adnotationes in 4 Instit. Justiniani libros
354decThe- Firmianus, Lactantius ~
187octThe- Flaminii, Psalterium Marci Antonii ~ [= librum Psalmorum brevis explanatio, Lugduni 1548]
073folHis- Florentini, Volumen 3m Historialis Antonii ~
207octGra- Florilegium diversorum epigrammatum
133quaJur- Formulare instrumentorum
251oct...- Fortii, Opera Joachimi ~
271octPhi- Foxii, Ethica Sebastiani ~
030folHis- Franck, Chronica Sebastiani ~
298oct...- Fregii, Questiones oeconomicae et politicae Joannis Thomae ~
252octMed- Fuxius de Humano corpore fabrica
058folMed- Fuxius de compositione medicamentorum
262octMed- Galeni, Ars parva ~
067folMed- Galeni, Opera ~ graece in vijff stucken
226octMed- Galenus de Arte medica
164quaMed- Galenus de Decretis Hypocratis et Platonis
206octMed- Galenus de Morborum differentiis
209octMed- Galenus de Pulsibus graece
157quaHis- Gersonis, Joannes ~ de rebus Saxoniae
135quaMed- Gesneri, Catalogus plantarum Conradi ~
117quaMed- Gesneri, Elenchus scriptorum Conradi ~
197octHis- Gorethi, Leonardi ~ de Bello Suonaeae
166quaGra- Grammatica Chaldaea et Syra
024folJur- Gratiani, Decretum ~
088folThe- Gregorii, Homiliae[?] Sancti ~ [Par. 1523?]
086folMed- Guainerius, Antonius ~ de Aegrotinibus capitis
081fol...- Guillaume evesque de Tournay de la Thoison d'or
356dec...- Heptameron des Nouvelles Margaretae de Vallois
200octGra- Hermogenes de Formis orationum
132quaHis- Herodianus
044folHis- Herodotus graece twyemael
218octGra- Heusleri, Commentaria Mathaei ~ in Hebucan Euripidis
070folThe- Hieronimi, Opera ~ in ses stucken
029folThe- Hilarii, Opera ~ in een stuck
357decHis- Histoires prodigieus
325octHis- Historia general de las Indias
047folGra- Homerus graecolatine
099folGra- Horatii, Opera ~ cum commentariis
083folGra- Hortentius in libros Aeneidos
122qua...- Hosiadi, Opera ~ [= Hesiodi?]
220oct...- Humfredi, Optimates sive De nobilitate Laurentii ~
056folMed- Hypocratis, Opera ~ graece
245octMed- Hypocratis, Opera ~ in twee stucken
102quaJur- Institutiones juris cum commentariis
201octJur- Institutiones juris graece
137quaGra- Isaici, Institutiones in linguam Hebraicam Joannis ~
202octGra- Isocratis Orationes
068folGra- Isocratis latine cum commentariis
165qua...- Jacobi, Practica Petri ~
348dec...- Jamblichus, Jan Blychus [= ~] de Mysteriis Egipthiorum
118quaMed- Joachinus, Leonardus ~ in Nonum librum Rasis
312octHis- Josephi, Historiarum ~ elegans compendium
154quaGra- Juvenalis
110quaGra- Juvenalis cum commentariis
106quaGra- Kallimachus cum scholiis graece
304octGra- Kimmingii, Grammatica linguae Sanctae Davidis ~
321octHis- L'histoire des Indes de Portugal
274oct...- Lasco, Joannes a ~
334musMus- Lasso, Mottetten Orlandi de ~ met dryen in een partuyr
168qua...- Laudi, Constantii ~ veterum numismatum Exst...
365decGra- Le théatre du monde
130quaHis- Leonici, Nicolai ~ de Varia historia
116quaGra- Leopardii, Messelanea Pauli ~
372dec...- Les devises heroiques
322oct...- Les odes d'Olivier de Magny
046folGra- Lexicon Hesichii
008fol...- Libri antiquitatum connuvialium Ant. Stuckio
367dec...- Libro aureo de la vida y cartas de Marco Aurelio Emperador
174octMat- Libro del mesurar con la vista
300oct...- Lipsii, Politica ~
034folHis- Livius, Titus ~ hoechduyts
062folHis- Livius, Titus ~ latine
195oct...- Loci Axales Ottomani Tucinii
192octThe- Lombardi, Sententia Petri ~
003folGra- Lucanus cum commentariis Lamberti Hortensi
096folGra- Luciani, Opera ~ in een stuck
170quaGra- Lucianus ex versione Erasmi
230octGra- Lucianus in twee stucken
181octThe- Ludolphi, Vita Christi ex Evangeliis ~ Saxonis
316oct...- Machiavellus de la arte de la guerra
232oct...- Machiavellus, Nicolaus ~ Princeps
270oct...- Macrobius, Lipsius de Constantia
243octGra- Macropedii, Fabula Georgii ~
332musMus- Madrigali de Piedro Unici Siciliano in een partuir met dryen
037folGra- Magnum Etimologicum graece
119qua...- Marcus Aurelius franÁoysch
320oct...- Marnix, Philips de ~ de la Vente de la religion chrestienne
126qua...- Martini, Dictionarium Hebraicum Theodory ~
311oct...- Martini, Grammatica Hebrea Petri ~ Navarri
341dec...- Martius, Galeottus ~ de Doctrina promiscua
217oct...- Maximi, Dionisius Arrigiopagitus cum scholiis ~ in twee stucken
289octHis- Mela, Pomponius ~ de Citu [= Situ] orbis
183octThe- Melantonis, Annotationes Phillippi ~ in Evangelias
294oct...- Melantonis, Dialectica Philippi ~
254octGra- Melantonis, Epistolae Philippi ~
326oct...- Mena, Las Trezientas de Juan de la ~
021fol...- Mirandulae, Opera Joannis Picis ~
364dec...- Misaldi, Antonii ~ Memorabilia
001folThe- Missale completissimum in folio, gedruckt anno 1515
129quaThe- Missale cumpletissimum
065folMed- Montagnanae, Consilia Bartholomaei ~ de Balneis Patavinis
057folMed- Montani, Consilia medica [Ioannis Baptistae] ~
185oct...- Moratae, Opera Olimpiae Fulviae ~
152quaGra- Mori, Epigrammata Thomae ~
308octThe- Munsteri, Adnotationes Sebastiani ~ in Evangelias
064folThe- Munsteri, Biblia Hebraica cum translatione ~
302octGra- Munsteri, Dictionarium Hebraicum ~
327musMus- Musica divina, in een partuirboecken
204octGra- Neandri, Michaelis ~ Soraviensis
151qua...- Niger, Stephanus ~
050folGra- Nizolius sive Thesaurus ciceronianus
340decThe- Novum Testamentum Italiacum
342decThe- Novum Testamentum Syriace
368decThe- Novum Tetamentum Engelsch
097folThe- Nyder, Preceptorium Joannis ~
244octThe- Obenheym, Novi Testamenti locorum pugnantium expositio Christophori ~
184octGra- Obsopii, Vincentii ~ Annotationes in Graecorum epigrammatum libros
205octThe- Omnes psalmi Davidis in Graecum carmine heroico conversi
258octThe- Originis, Tropologia ~ Adamanti
328musMus- Orlandi, Patricinium musices ~ drye partuiren
176octHis- Orosius, Paulus ~ Historiarum libri septem
314octHis- Osorius de rebus regis Lusitaniae
178octHis- Osorius, Hieronimus ~ de Gloria et nobilitate
025folGra- Ovidius de Arte amandi
229octGra- Paganini, Epithomae thesauri linguae Sanctae ~
305octGra- Paganini, Grammatica Hebrea ~
045folGra- Paganini, Thesaurus linguae sanctae ~
019folGra- Paginini, Isagogae ~ ad Sacras literas
148quaGra- Pagnini, Institutiones linguae Hebraicae Sancti ~
355dec...- Paradini, Symbola heroica ~
155qua...- Parosy, Jani ~ Commentaria in Claudianum de raptu proserpine
267oct...- Patritius, Franciscus ~ de Regno
105qua...- Pauli Salichii Epistemon encyclopaediae
074folThe- Pellicani, Index Bibliorum Conradi ~
075folThe- Pellicanus, Conradus ~ in omnes Apostolicas epistolas
264octThe- Pericopae evangeliorum
175octThe- Perionis, Declamationes Theologice Joachimi ~
366dec...- Petrarcha Italiacus
345dec...- Petrarcha de remediis utriusque fortunis
279oct...- Petrus Mosel[l]anus
089fol...- Petrus de Natalibus de Sanctis et eorum gestis
288oct...- Peucerus de Divinationibus
253oct...- Philastrius de omnibus heresibus
349dec...- Philostrati Historiae de Vita Appoloniae
214octGra- Phraseologia Isocratis
113qua...- Pii, Epistolae ~ Secundi Pontificis
256oct...- Pincieri, Catechesis Joannis ~ [M.D.]
052fol...- Placentinus, Guilhelmus ~ de Salic[e]to
026folPhi- Platonis, Opera ~ ex translatione Marcilii Vicini
049folPhi- Platonis, Opera ~ graece
240octGra- Plautus, Quintilianus
053folMed- Plinii, Opera ~
004fol...- Plotinus ex versione Marsilii Vicini
041folHis- Plutarchi Vitae latine
033folHis- Plutarchus de vitis Romanorum graece
295octPhi- Pomponati, Opera Petri ~ philosophi
291oct...- Portius, Leonardus ~ de re pecuniaria
114qua...- Practica Ferrariensis
371dec...- Primera parte de Diana Enamorada
306octThe- Proverbia Salomonis Hebraica et latine
224oct...- Prudentius, Aurelius ~
042folThe- Prumptuaria lingae latinae in twee stucken
022folThe- Psalterium Davidis
236octThe- Psalterium Davidis
210octThe- Psalterium Davidis versibus elegiacis redditum a Paulo Dolchio
313octThe- Psalterium Hebraicum Graecum Slatinum
281octThe- Psalterium Sebastiani Castaleonis
228octThe- Psalterium a Joanne maiore heroicis versibus expressu
351decThe- Psalterium ex versione Buchenarii
103quaHis- Pyndarus cum commentariis graece
248oct...- Ramus, Petrus ~ de Sonus literarum et sillabarum
169quaJur- Raymundus, Summula ~
118quaMed- Rasis, Leonardus Joachinus in Nonum librum ~
127quaHis- Rerum Burgundionum chronicum
167quaGra- Reuchling, Joannes ~ de Accentibus linguae Hebraicae
101folGra- Reuchlinus, Institutiones in linguam Sanctam Antonii ~ [= ? Tabulae viginti ... absolutas complectentes, Bas. [1554], in-4]
156quaHis- Ritsii, Michaelis ~ de Regibus Francorum
061fol...- Rodigini, Lectiones ~
216octGra- Rodii, Argonautica Appolonii ~
136quaThe- Rodomanni, Poesis Christiana Laurentii ~
286octMed- Roelandi, Balnearum Martinii ~
190octThe- Rosemandi, Confessionale Godtschalckii ~
280octThe- Rotmannum, Christianae veritatis telum in Bernardum ~
054folMed- Ruellius, Joannes ~ de Natura stirpium
249octThe- Ruperti [abbatis] Tui[c]ensis de Victoria verbi Dei
301octMat- Sacrobusco, Sp[ha]era Joannis de ~
370decHis- Salustius Espannol
287octGra- Scaligeri, Poemata Julii Caesaris Chaligeri [= ~]
213octGra- Scriptores aliquot Gnomici
212octGra- Sententia vetustissimorum et sapientis. comicorum
158quaMed- Serenus, Quintus ~ [Samonicus] de re medica
188octPhi- Sextus philosophus [Empiricus]
277octHis- Sigismundi, Rerum Moscovitarum ~
177octThe- Sinesii, Epistolae ~ philosophi et episcopi
051folThe- Sinesius episcopus Cyrenes
313octThe- Slatinum, Psalterium Hebraicum Graecum ~
159quaThe- Snecani, Defensio ecclesiasticorum Cornelii ~
111quaGra- Sophocles cum commentariis Henrici Stephani
247octGra- Sophoclis, Tragediae ~
196oct...- Spangenbergius, Joannis ~ in Evangelias festivales
319oct...- Speroni, Dialogus Speron ~
182oct...- Spinulae, Francisci ~ opera
012fol...- Statius cum commentariis
111qua...- Stephani, Sophocles cum commentariis Henrici ~
363dec...- Straparole, Les Facecienses nuictz du Seigneur Jean Fran&ccedil;ois ~
285oct...- Suffridi, Athenagoras ex versione ~ Petri
179oct...- Suffridi, Orationes quinque ~ Petri Leowerdiensis
266oct...- Suffridus Petreus de Frisiorum antiquitate
275octThe- Summa omnium consiliorum
297octThe- Summula peccatorum
203octGra- Tabulae graece linguae
091folHis- Tacitus, Cornelius ~
199oct...- Tartassius Mantuanus de Chyromantia [= Patricio Tricasso]
014folThe- Tertuliani Opera
093fol...- Themistius in aliquot libros Aristotelis
231oct...- Theocritus, Statius
013folThe- Theophylactus in Evangelistas
352decThe- Totius theologiae veritatis compendium
208oct...- Tregii, Ciceronianus Joannis Thomae ~
199oct...- Tricasso, Tartassius Mantuanus de Chyromantia [= Patricio ~]
336musMus- Trophee de musique in een cleyn partuyr met vyeren
028fol...- Valerius Maximus cum commentariis
078fol...- Valerius Maximus cum commentariis
171qua...- Varro, Cato et ~ de Re rustica
292oct...- Vicelii, Conciones Georgii ~
189oct...- Vicinus, Marsilius ~ de Vita libri tres
219oct...- Victorii, Petri ~ in Ciceronem explicationes
299oct...- Vida, Christiados Hieronimi ~e [aut. = Marco Girolamo ~ Cremon.]
139quaMed- Vigerii, Observationes medicos Joannes ~ [= Ioannis Wieri Medicarum observationum rararum liber I, Bas. 1567; Johann Weyer]
333musMus- Vilanellen Jacobi Regnart met dryen in een partuir
043fol...- Villa, Arnoldus de ~ Nova
059fol...- Villanova, Opera Arnoldi de ~
038folGra- Virgilii, Opera ~ cum commentariis Sorini
142quaGra- Virgilius cum commentariis Servii
239oct...- Vivis, Joannes Lodowici ~ de Vita et anima
172quaGra- Vocabularium Latino Gallicum
139quaMed- Weyer, Observationes medicos Joannes ~ [= Ioannis Wieri Medicarum observationum rararum liber I, Bas. 1567; Johann ~]
139quaMed- Wieri, Observationes medicos Joannes Vigerii [= Ioannis ~ Medicarum observationum rararum liber I, Bas. 1567; Johann Weyer]

>> begin