>> HOMEpage
Het album amicorum van
Frederik van Inthiema (†1655) en zijn broer Reinold (†1646)
Bron: Tresoar Hs 716, december 2021 gefotografeerd door Hans Zijlstra, Jacob Roep en Nykle Dijkstra
Internetuitgave: M.H.H. Engels, januari 2022 (in bewerking)
Afkortingen merendeels opgelost m.b.v. het Lexikon der Stammbuchsprüche zusammengestellt von Friedrich-Carl Freiherr v. Stechow, Neustadt/Aisch 1996
>> Testament Frederik van Inthiema
Provinciale Verslagen [Friesland] 1920, p. 27, Provinciale Bibliotheek: Slechts een handschrift werd aangekocht namelijk een album amicorum van Frederik van Inthiema, die in het begin der 17e eeuw in Nederlandschen militairen dienst en daarna in dien van Christiaan IV, Koning van Denemarken en Noorwegen was - [kgl. dänisch-norwegischer Heereskapitän] - en in 1652 als burgemeester van Workum stierf. In J. J. Starters "Friesche Lusthof" komt een gedicht voor op zijn huwelijk [Leeuwarden 1616] met Helena Husemans/Huijsmans, [weduwe van jonkheer Jan Staeck]*. Het album bevat inschriften met handteekeningen o.a. van Koning Christiaan IV, van Hertogen van Sleeswijk Holstein en van Mecklenburg, en van de graven Ernst Casimir en Willem Frederik van Nassau en voorts van verschillende buitenlandsche particulieren en familiewapens van eenige van dezen. Ook bevat het aanteekeningen, betreffende de genealogie Galama en voorts, behalve het wapen der familie Zuthem, de wapens van de familiën Hoxwier, Galama, Hittinga, Aylva en Botnia. Het album was, zooals blijkt uit enkele aanteekeningen daarin, later in bezit van leden van de familie van Burmania.
* Frederik trouwde voor de tweede maal met Walburg Pergens, dochter van koopman Johann Pergens († Keulen 6 juli 1606) en Magdalena vom Driesch († 1624/8). Kapitein in het Friese leger was hij van 1626 tot 1636. Als burgemeester van Workum komt hij vanaf 1640 herhaaldelijk voor, als Statenlid 1639, '43, '47, '48, '50, als Gedeputeerde 1639-1642, als lid van de Raad van State 1625-1626 en de Staten Generaal 1623-1624 en 1643-1646, als monstercommissaris 1653. In laatstgenoemde functie wordt zijn broer Reynolt in 1632 genoemd, als burgemeester van Workum 1632-1635 en 1637-1640, als Statenlid 1632, '33, '35, '37, 40, '45, '46. Frederik junior, zoon van Reynolt en Hylck Galesd. van Galama, was burgemeester 1649-'52, '55-'58, '60-'63, '65-'68 en '70-'73. Het onderscheid tussen Frederik senior en junior is niet altijd duidelijk, bijv. bij de Statenleden vanaf 1651.
Repertorium alborum amicorum
Stammbuchhalter: Inthiema, Reynolt und Frederik van
Status: aus Ostfriesland, holländische Offiziere zur See
Laufzeitbeginn: 1613
Laufzeitende: 1622, 1649
Eintragsorte: Bützow, Celle, Kronborg, Kopenhagen, Petershagen, Schwerin, Schleswig u.a.
Standort: NL - Leeuwarden, Tresoar - Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum
Signatur: 716 Hs.
Literatur: Helk, Christian IV., S. 4. - Heesakkers/Thomassen, Lijst, S. 59. - Vello Helk, Stambogsskikken i det danske monarki indtil 1800 : med en fortegnelse over danske, norske, islandske og slesvig-holstenske stambøger samt udlændinges stambøger med indførsler fra ophold i det danske monarki. Odense Universitetsforlag, 2001, Nr. 335.
0
signatuur en stempel Prov. Bibliotheek Friesland; pen: den 19den Octo/ber 1667; potlood: Gemma van Burmania; pen: Catarina Lucia van Burmania
1
wapen van Christiaan IV van Denemarken en Noorwegen
2
Regna firmat Pietas
Christianus IIII D.G. Rex Daniae
& Norvegiae etc. Anno 1613
3
handtekening van Ulrich hertog van Sleeswijk Holstein
1613
Par mer et par terre
Vive la guerre
Ulrich Duck[!] de Sleswick
Holstein, Chevaillir du tres
noble Ordre de la Jartiere [= Jarretière, Kousenband, oudste ridderorde van Engeland]
4
1613
W G A V G [= Wie Gott alles verfügt, geschieht's]
Haec scribebat Bruda[?] Rantzow
Haffniae 3 Aprilis
5
Altis praerupta adjacent tutius est
in plano
In fraternum amoris symbolum
haec Canutius Gabriel reliquit
Haffniae 9 Aprilis A[nn]o 1613
6
handtekeningen van Ernst Casimir en Willem Frederik
16 13
Constant
Ernst Casimir Graff zu
Nassau
16 A[nn]o 49
Fortior est qui se quam qui
fortissima vincit moenia
Wilhelm Fridrich
G[raf] zu Nassau
7
1614
Fortune Infortune fort. une
Gerlef[?] Fridrich Hertzogk zu
Mechelburgk
8
Handtekening van Friedrich hertog
van Sleeswijk Holstein
1 6 14
Was Gott will muss geschehen
Friederich Hertzog
zu Schleswig
Holstein
9
M.DC.XXI.
Rien sans paine[!]
Wilhelm H[erzog?] zu Nassau m[anu] p[ro]pria
10
[blanco]
11
handtekening van Christiaan IV van Denemarken en Noorwegen
1622
Tout pour Dieu et ma
tres chere Raine
Christian
[andere hand:] Tout pour Dieu et ma
tres cher Rains[!]
12
[blanco]
13
1613
In manibus Domini sortes
meae
....tson Buntser[?]
zu Oldenburgh
14
Anno 1613
I T D F T V F [= In te Domine ...]
Per nulla serve, chi non é in gratia
Praevosto di Minden
[Johann von Schorlemer (erw. 1619), Domherr in Osnabrück, Propst Stift St. Johannes Osnabrück, Dompropst Minden]
15
A I B . . I E . [=]
Constanter et sincere
Marquardt Pertz [Peritz?]
M[?]
15v
1613
N O G [= Nichts ohne Gott]
Caspar von Barkentin[?]
geschriben zu Priskendorff
Marquardt Appelgardt
geschryven[?] zu Priskendorff
PMS [= per me scriptus?]
16
La pluz grande finesse
est estre homme de bien
Jo. Julius
Haffniae 30 Martij
Anno 1613
17
1613
G H M I T D [= Gott hilf mir im Tode durch]
WHMW [= Wende Herr mein Weh]
Quamlibet iratus clamet mortemque minetur
Durior haud illi quam michi venter erit
ten lieben Brudren Fridrich von Inthima zur
frundtlichen gedechtnisse geschriben. Actum Petershag[?]
den 13. Maij
17v
A[nn]o 1613 den 7 November
schreibe Ich dis meinem vertrau-
ten Freundt undt Bruderm Fridrich
von Intema zu stedts werend[em]
gedechtnus
Ernst Norman
18
Anno 1604
T S W [= Trau, schau, wem]
Dies habe ich meinem fürtrauttem
Brudehr Reinholtt Inthiema
zu guttehr stets werender gedechtniss
geschriben, geschehen zu Zell den
6 Octob.
Georg von Honstedt
18v
16 Anno 13
Par guerre Par destin ou Am[our]
mon coeur sera content un jou[r]
George Cardorf
Anno 1613
Dis habe ich meinem vertrauten Bruder
Fridrich von Intima captein zu einer guder
gedechtnis geschriben
Caspar von Arcestebrik[?]
Anno 1613
Si Dieu ne veut
La fortune ne peu
Wilhelm von Cornberch
Anno 1614
Berndtt[?] Philips von [= Bernhard Philipp von Cornberg]
Cornbergk
1.6.Anno.1.4.
Me pia simplicitas, veri et beet
ardua cura
Pour parvenir i'endurer
Heinrich Vollraet [= Vollrath?] Graf
zur Stolbergell.
Escript à Schleswig le 23[?]
febr.[?]
16.14
Insta, insta precibus, predibus nil fortius extat.
INVICTUM vincunt. Vota precesque DEUM.
Erenfridt von Minekreuz Freyherr zu Minekreuzburgk
undt Drenair[?] h. zu Regnizlosa.. Kö. ... M.. Reichs
Hoffradt undt derzeitt Abgesandter schrieb dis zur
gutten gedechtnus Zell den 22 Aug. A[nn]o uts[upra]
F. V. B. L. H. [FVCLH = Fromm und christlich lebe hinfort]
Omnia si perdas famam servare
memento
Fritze[?] von dem Berge scripsit[?]
Adiuvante Deo
Kurdt Plato von Schloen
genandt Gehle
C. B. M. H. G. [= Christi Blut mein höchstes Gut]
Berndt von Haagen sonst geist genant
schreibet dieses seinem guten Freunt und
Bruder zu stetwerender gedechtnis, geschehen
zu Transbeidt[?] den 7 9ber a[nn]o [1]613
16 Anno 13
G. H. M. E. B. So. [= Gott hilft mir, Ehre bleiben soll?]
Baltzer Berrdt[?]
zu Broderlicher Gedechtnus
geschriben zu Butzuw[?] den
30 Novembris
16v
Anno 1614
A M H Z G [= Allein meine Hoffnung zu Gott resp. All mein Hoffen zu Gott]
Dis habe Ich meinem vertrauten Bruder Reinholdt
Intima zu gutter Gedechtnisse geschrieben, Actum
Zelle den 6 Octobris
Baltzer zu Honnstede
Anno 1613
G.I.M.Z. [= Gott ist meine Zuversicht]
Wer nicht Lust hat zum blanken Freudt,
zum schönen Pferdt,
zum schönen Weibe,
der hat kein Hertz ihm Leibe.
Dis schreibe ich Heinrich von Hagen
sonst geist genandt, meinem lieben Bruder
zu stetswerendem Gedechtnus geschrieben
zu Butzow[?], den 30 Novembris
Armis et litteris
Eperance me contente
Come e soave cosa tanto goder guanto ami
tanto haver guanto brami.
Amicitiae ergo
Hieronimus Bernerius
Anno 1613
Butzow
1613
Plus pesscher[?] qij disse[?]
Disses schreibe ich Johan Reiner Vierego [= Vieregge?]
meinem freundtlichen lieben Bruder Frydts
Intema zu stets werender Gedechtnus
Beslen zu Butzau den 30 Novembris
An[n]o 1613
A[nn]o 1613
W.S.S. [= Was soll's, schick's]
Wer nicht Lust hat zum schönen Pfert
Zum scharffen des Florets
Zum schönen Weib
der ist nicht werth das ihm die Sonn bescheine
Meinen vertrauten Bruder Fridrich
von Intima zu stets werendem
Gedegtnus schrieb ich Matthias
Lutzow zu Butzow ut supra
1.6. R. 1. 4.
Spes mea Christus
Graff Frid. Freijherr
zu Egg...
1613
Constant
Viva la gar ou je morre
John Selbye
Copenhagen 1th Aprill
1613
Anno 1613
Il timor de infamia est sol
desio de Honore
Arthurus Forbesius Scotobri-
tannus [= Sir Arthur Forbes, baronet † 1632]
Anno 1613 le 24 Martij
En Dieu mon espoir
Guiliaume Quadt te
Lanskron e Rindorff [= Wilhelm Quadt von Landskron]
in Copenhagen
Quod patior, taceo
John Forster
Gelük thummel dich
auff dich hoff ich
Je priere Dieu or en avent
que toute filies grosse d'enfent
Puissent delivrer le fruict du leur ventre
Aussi dousce comme il y entre
Zu freundtlicher stets werender Gedechtnus
schrieb ich dieses Croneburgk den
5 Aprilis Anno 1613
Adam von Sulow
Selinger zu ...... ....
M[it] E[igener] Handt
Ander Jahr ander Glück
Ander Zeitt ander Sitt
Nunca hugendo [huyendo?] huge [huye?] la muerte el covarde
Dieses schrieb zu freundtlicher und
stetz werender Gedachtnis in Copen-
hagen den 28 Martij Anno 16
Friedrich Rantzolt [= Rantzau/Rantzow?]
Qui bien s..t, il passe par tout
John Norton
H B B [= Hast bricht Beine?] F E [= ?] M S L B [= Mors Salvatoris lucrum; vertaald: De dood van de Verlosser brengt ons voordeel resp. Christus ist mein Leben, Sterben ist mein Gewinn] SS [= Summa summarum?]
Dies geschrieb ick Hollger Rosen-
krantz [kapitein] su Kopi.. Hoff...
denn 31 Marsij Anno 1613
1621[?]
G I N G [= Geiz ist nicht gut?]
f...... nulii[?]
R ...... Balthasar von
Buttlar
Si Dieu veut,
Fortuna peut
Georg Heinrich Chanofsky
von Langendorff
M [= Motto?}
Aliquando
.anboldt zu ......ll
F.F.F.Z.Z.Z. [= Frisch, fromm, fröhlich, zur Zeit zärtlich resp. Frisch, fromm, frei zu zergänglichen Zeiten]
Georg Philips von
Seckendorff
Facilis descensus Averni
1633
Dum spiro spero
Eustathius Pyeck
Anno 1613
G.V.S.W.M.T.H.V.D. [= Gott und sein Wort, mein Trost hier und dort]
penses á la fin
Arndt von
Kerssenbruich[?]
1613
Post nubila Phoebus [= Na regen komt zonneschijn]
Janus[?] Sperre[?]
Scripsi Haffniae 19[?] Aprilis
En Dieu ma fience
Amicitiae ergo reliquit
Haffniae 9 Aprilis
Anno 1613
Ivarus Windius
Laisse Dieu faire
Dies hab ich geschrieben den 15
Aprilis Anno 1613
Jürgen Grubbe [Heer van Tostrup (1584-1640)]
eigene Handt
F G M G W [= Fürchte Gott mit Gottes Willen?]
Jepper Grubbe
geschrieben zu Tostrop
eigen Handt den 25 Aprilis Anno
1613
Anno 16 A 13
GS VB MES VR [= Gott schaffe uns Beistand mit einer Vorzugsregel]
Diess schreib meinen zu vorsichiten[!] guten Freundt
caputan Friederich Inthiema zu guter Gedachtnuss geschrieben
meiner imb[?] besten dar bey zu gedenken geschen auff
dem Radtzeborgischen Stiffts Hause Schönenburche den
20 Aprilis an[no] 1613
Harmen Clamor von
Mandelslo[h]
Ter vergelijking:Redmer Alma, Wapens
Mandelslo, Von
In blauw een zilveren hoorn, spiraalsgewijs omwonden met een rood lint
1613
W.G.B.B.V.E. [= Was Gott beschert, bleibt unverwehrt ewig]
Deywych van Honstede [uit een familie die later op de Burg te Rysum woonde]
1613
Z.G.M.T. [= Zu Gott mein Trost]
Concedeme signor iddie un[?] viver [= vivir],
honesto et un morir salutare
1613
V.S.W. [= Vertrau', schau', wem]
Pettersheym den 6 Maij u[t] s[upra]
A[nn]o
1613
CB LS VR [= Christi Blut, Leiden, sei unsere Rettung]
zu gutter Gedechtnus zu Pettersheym
den 6 May
1613
H.H.H.H. [= Hilf heiliger Heiland, hilf resp. Hilf Herr, höchster Hort]
geschrieben zum Petershagen
1613
M.H.Z.G.A. [= Meine Hoffnung zu Gott allzeit resp. Mein Herz zu Gott allein]
Wen eine junge Jungfrau stoltz,
undt einen edlen Hirsch auf dem Holtz,
recht[?] weiss zu fangen undt zu jagen,
der mag von Kunst undt Glück sagen
Diess habe ich Hanss von Nisseigh meinen vertrauten
Freundt als Brudern Friederich von Inthiema meiner
Hoch.....lich darbey zugedencken in diess Buch ge-
schrieben Zell am 11 Octob.
A[nn]o 1613 den 20 Maij
H.G.Z.E.V.S. [= Hilf Gott zu Ehr und Seligkeit]
Hoffen und Leiden
hilffet zu Ehren
und Freunden
was er hatt
Vorkere nimmen alles was
ehr saget
Ist er ...teren stauff ihn
voll
Ist er klug er wirdt
wol tholl
Frantz von Ditfurdt
Anno 1613
Wer Gott fürtrout, hat was op hout
Und er ernett was er will
Dieses habe ich meinem goden gesel-
len Fridrich von Intema zu guder
gedechtnisse geschriben
Lyvanus[?] Misch...p
Amicum in praesentia ama,
In absentia lauda,
in necessitate proba
Scripsit haec Alexander Sehestett
in perpetuam sui memoriam. Actum
Liwern. A[nn]o 1613. Die 21 [29?] Julij
Nec temeré, nec timidé
Zur freundtlichen Gedechtnus, schrieb
dises ihn Swerin, A[nn]o 1614, den 23 Julij.
Samuel Bhere mpp [= manu propria = eigenhandig]
Anno 1613
Onfanck bedencke enderss ussganck
Anno 1613 am 25. Maij
F.M.S. [= Forsan meliora sequentur (Misschien komen er betere tijden) resp. Fortuna meliores sequitur]
Alles von Gott
Herbertt von Langen
Ma[nu pro]pri[a]
[Op losse papiertjes aantekeningen van moderne hand:]
Frederik Hertog v. Sl.wijk Holstein 8
Handtekening van Koning Christiaan IV van Denemarken. Diens wapen staat voorin, op de allereerste bladzijde, 11
1e handtekening van Ernst Casimir Graaf van Nassau, 2e handtekening van Willem Frederik Gr. v. Nassau den stadhouder van Friesland. Let op de mooi geconserveerde ... 6
Ulrich Hertog v. Sleeswijk Holstein Ridder vd Kousenband. Let op het oudfranse wiwe voor vive! 3
Gelück wen
Godt will
Anno 1613
Coert van Isselmuden
1613
gutlek[?] gesell gedenck in besten mein
dein soll bey mich unvergessen sein
MG. DK. VG. [= Mit Gott, dan kann's uns glücken]
Diesses schreibe ich mein
vertrauten Brudern undt
lieben Freunde Friederich
von Intema zu A......de
undt brüderlichen Gedechtnuss
geschehen zu Eicht[?] den 23 [13?]
November A[nn]o 1613
HanssJürgen
von Halberstadt
1613
Post nubula pho[e]bus
A V G W [= Alles um Gottes Willen]
1613
M H Z G A [= Meine Hoffnung zu Gott allzeit resp. Mein Herz zu Gott allein]
Otto Aschen von Mandelslo schreib dieses
seinem freundtlichen guetem undt vertrauten
Bruder zur gueter Gedechtnüss
Anno 1642 dem[!] 17. Septemb[er] Wursko[?]
Priphe undt From[m]e
Ist meine Reiche Thum
Dieses habe ich dem Wolledle Erestrey[chen] vesten
und manhaften Friederich Intema als
meinen hoch geehrten H.[?] Patron zu steter
Gedechtenusse geschriben
Johan von dem Langenbergh
Ob.....
1613
M.H.Z.G. [= Meine Hoffnung zu Gott]
schreibt dis seinem gueten Freund und vertrauten
Bruder Friderich von Intema, In Zelle den 14 10bris [= Decembris]
Hans von Harling
O I A M Z W[?] [= ]
Roloff von Renitz[?]
mien[?] E[?] Handt ..
Anno 163 [= 1613?]
den 15 7bris [= Septembris]
Dis habe ich Philippus Hoger... meinem
vertrauten Bruder captein Friderich vohn Inthema
zu guder undt frundtlicher Gedechtniss geschrieben geschen[?] zur
Langen wische[?] etc.
Anno 1613
den 15 7bris [= Septembris]
Wer alle sein Leidt will utrichten
manu bellatoria
Samsons Macht soll ihme endbrechen
nec erit victoria
Meidt Leidt weille d[i]e Zeit
et vincis omnia
Christoffer von Münster
zur Velpe
Anno 1613
den 13 7bris [= Septembris]
Streich Leidt und vordrag
dein Ungluk[!] nemendt. Klage
zhu Godt nicht vorzagh
dein Glück kumpt alle dag
Wilhelm Hogreve[?] schribe[!]
diss zu guder Gedechtnisse
Anno 1613
den 13 7bris [= Septembris]
IWG [= Ich warte Glück]
August von[?] B..rko.
D. F. [= Deo fortuna = Für Gott (mein) Glück]
Integritas et rectum custodiant me
Nobili et strenuo viro D.
Reinholdo Intima capitaneo,
populari et amico memoriae
ergo L.M.Q.P. [= Lubens meritoque posui]
Schwerini 3 Augusti A[nn]o
1614
Haio von Nessen
Fide sed cui vide
Dies habe ich Arent Jost von Knesebeck
meinen vertruten[!] Broder Captein Frederick
von Inthiema zu guder und frundlicher
Gedechnis[!] geschreben[!] zu Buddemolen den
17 September Anno 1613
Gott der Herr wierdts geben.
Zu dienstfreundl. brüderlicher
Eriger Gede[c]htnus geschriben in Zell
herz. K. Ernfrid ... von Mindskreuz[?]
in legatione Caesarea Hoffmeister
Steffan Reüchl [Reüthl?]
[Genealogische aantekeningen:]
Dit is Gala van Galama sijn wapen die
tot een huisvrou gehadt heeft Juffrou
Foeck van Hoxwier, bij de welcke hij des
kinderen heeft nagelaten als
1 Julius v. Galama
2 Seerp v. Galama / getrout His v. Botnia
3 Hartman v. Galama / ongetrout
4 Tithis v. Galama
5 Bauck v. Galama
6 Riemck v. Galama
7 De Heer Jr. Ausonius v. Galama, Domproost
te Noorthuisen en Domheer tot Uytrecht, ongetrout
8 Wick v. Galama
[wapen:] Foeck v. Hoxswier
[wapen:] Galama
Dit is Gale van Galama sijn wapen; dese heeft tot
sijn huysvrou gehadt Juffr. Kuniera van Hittinga
bij de welcke hij dese kinderen gehadt heeft als
1 Titus van Galama, getrout aen een Ingen tot Campen
2 Seer van Galama, getrout aen Hittinga
3 His van Galama, getrout aen Hoppers
[4] Hylck van Galama, getrout aen Inthiema
[wapen:] Hittinga
[wapen:] Ailva
[wapen:] Galama
[wapen:] Botnia
[wapen:] Hittinga
[waaronder de tekst:] D.S. WLPERDT 1700
Voor mijn eygen voorouders
geslagt en famile[!] tot na-
richtinge van die dan meugem
sijn in dese nietige edog alle
vergankelijcke werelt en het
eewigdurende Altijt te betragtende
en in het herte heb[b]en tot ons ewige
heerlijckheyt Amen ja Amen.
Vaders familia Moeders familia
Inthiema : Heslinga : Hottinga : Heerma
Hanckema : Osinga : Eelsma : Donia
vaders moeder : Dixtra : Liaukema
Galama : Botnia Galama : Botnia
Hittinga out Ayluva
M D C XIII
Z.A.D.T.M.R. [= ?]
Zu dienstwilliger Gedechtnus hat
dieses hierin geschrieben in Copenhagen
30 Martij a[nn]o ut s[upra]
Ernst Werschman [Werckman?]
Foeck Helena van Bur-
manea[!] Catarina So-
phia van Burmanea[!]
Gemerinck van Bur-
mania tot Bres..-
ra Sigemorse S......
Senlu[?]
Inthiema en Hanckema
Heslinga en Osinga
Galama en Botnia
Hittinga en Ayluva
- - - - - - - - - -
Hottinga en Heerema
Eelsma en Douma
Dixtra en Liaukema
Galama en Botnia
Anno Christi 876 Is in Frislant potestaet geweest
Jor. Igo van Galama sijn soon waer
Gala v. Galama dese sijn soon was
Igo v. Galama sijn soon was
Juw v. Galama
Anno Christi 1255 Heeft Hartman Galama woonende
bij Enckhuisen een haring in sijn put
gevangen. Daerom vercocht hij aldaer sijn
lant en cocht te Coudum weder lant
en oock[?] daer woonen zijn Broeder Domini-
cus; van den Hagel doot geslagen
Dese Hartman sijn soon was Gala van
Galama Dese sijn soon was Igo van Galama
sijn soon Otto v. Galama sijn soon Gala v.
Galama sijn soon Serapius v. Galama sijn
soon Gala van Galama sijn soon Gala
v. Galama sijn soon Serapius v. Galama
| Galama, Gala | Hoxwier, Foeck | Botnia, Sixtus | Douma, Feik | Hittinga | Ailuva | Galama, Hartman | Osinga, Rieme |
| Galama, Seerp | Botnia, His | Hittinga, Tiete | Galama, Hylk | ||||
| Galama, Gala | Hittinga, Kuniera | ||||||
| Galama, Titus | |||||||
En Dieu est ma fiance, je aime la constance
MNVJ [= ]
Fidelité mobligee mais linconstance ma fligee
Quant Dieu ne veust la fortune ne peut
Quant Dieu voudra la fortune poura
en Dieu me fiance
[moderne aantekeningen, niet van de hand van bibliothecaris/archivaris J.L. Berns noch van amanuensis Prov. Bibl. Menno Braaksma (1884-1945), op ingeplakt papiertje:]
Hier zie je de opdracht aan Inthiema:
Dit heb ik Wolf Hendrik van ...
mijn waarden broeder Fr. v. Inth.
tot een vr. gedachtenis geschreven
De betekenis van de letterteekens [= afkortingen]
ken ik niet. Ik ben daar nooit
achter kunnen komen
Alle wapens zijn pen-
teekeningen prachtig gecouleurd
>> begin
Testament Frederik van Inthiema, 1652
Tresoar, archief van het Hof van Friesland, toegang 14 inv.nr. 16777224r
Den 18en restitui Dno. Frederico
Inthiema juniori in de Oijevaer
Op huyden den 15en Augusti 1655 exhibeerde Dr.
Rombartus Ockema sekeren principalen testamente
ende versochte 't selve alhier te fideicommissaire regi-
stratieboeck geregistreert te mogen worden, luyt soo volcht.
In den Name Godes Almachtich Amen. Alsoo daer niet seeckerder is
als dat alle menschen eens moeten sterven, ende niet onsekerder als d'ure
off stonde wanneer, hebbe ick, Fredrich van Inthiema senior tegenwoordich
Burgemr. binnen Worckum sulcx overdenckende, terwijlen ick gesondt ben van
lichaem, ende mijn verstandt volcomentl. gebruijcke, bij Testamente
van mijne nae te lasene goederen willen disponren, omme voor te comen
alle twist ende onenicheijt, die nae mijn overlijden, daerover tusschen
mijne erffgenamen soude mogen ontstaen, alsmede om wech te nemen
ende te verhinderen de becommernisse, die mij in mijn uijtterste soude
mogen quellen ofte beswaren; bevelende mits desen mijn edele ziele, nae haer
verscheijden van het brosch en verderfl. lichaem, in de barmhertige handt
van haren Schepper ende Verlosser, ende 't lichaem d' aerde waeraff het is
gemaeckt, omme te mogen rusten tot den blijden ende gloriosen dach der
verrijsenisse aller gelovigen, ende alsdan met de ziele te werden verheerlijckt.
224v
Eerst ende all voren repocere ick mits desen alle voorgaende Testamenten
dispositien ende andere uitterste willen, hoedanich die souden mogen wesen
ende van mij bevonden worden voor dato deses gemaeckt te sijn, schoon
alle ende enige clausulen derogatoir mogen sijn verhaelt, willende ende
begerende, dat desen alleen sall worden naegecomen, ende achtervolcht als
mijn Testament off uijtterste wille, bij poena dat d'onwillige onderholder
offt onderholders sall oft sulen metter daedt verliesen alle 't gene
waermede deselve bij dese mijne dispositie sijn gehonoreert, 'twelck sall
wederom aenwassen den goedtwilligen onderholders van desen.
Tredende daermede tot dispositie van mijne tijttelijcke nae te latene goederen,
die mij Godt Almachtich in desen leven heeft verleent, maecke ende
instituere ick Testator tot mijne universale erffgenamen Hendrick
Frederick van Inthiema althans Commandeur tot Aerdenbergh, de sone
van w. de Hopman Wilhelm van Inthiema, mijn overledene Broeder
ende Fredrick van Inthiema junior althans Burgemr. in Worcum
sone van mijn overledene Broeder Reijnolt van Inthiema elck in
gelijcke delen, des nochtans dat deselve mijne erffgenamen sullen
uijtkeren ende betalen aen de te nae te noemene personen, alsodanige
legaten als hun bij dese mijne dispositie werden toegelecht, doch niet
eerder als nae de doodt van mijne lieve huijsvrouw Walburgh Pergens
exempt de lijffrenten; ende de obligatiebrieven Juffr. Sophia van
Inthiema legateert, holdende op Lolle Oeges huijs ende erffgenamen, die
voorts nae mijn Testators afflijvicheijt bijde respective legatarisen sullen
werden genoten. Legatere mits desen onder deselve restrictie aen Juffr.
Sophia van Inthiema, dochter van Dr. Hero van Inthiema seventich car. gls.
jaarlijcxe rente staende op haer Sophia eijgen lijff; daerteboven
legatere ick noch deselve Sophia van Inthiema, twee huijsen, staende
het ene naest aen de noord-zijde van mijn Testators eijgen bewoondt groot
huijs, gecoft van Eland Jarichs, ende 't ander opt zuijd-eijnd, sijnde het
hoeckhuijs, gecoft van Sierck Wagenaers Creditoren; daerbeneffens
twaleff pondematen ses eijnsten landts, gelegen in Worcumer Nijland
opt Oogh, ende noch een obligatie ter summa van twee duijsent ses hondert
ende vijftich car. gls. holdende op Lolle Oeges goederen ende erffgenamen
willende nochtans, in gevalle gedachte Sophia van Inthiema sonder neergaende
graad mochte komen te overlijden, dat alle de gelegateerde goederen
(exemt alleen de lijffrenten die doch met haer versterven ophouden)
sullen weder regraderen, erven off gerestitueert worden aen Hendrick
Fredrick van Inthiema, ende Fredrick van Inthiema junior elck
voor de gerechte helft. Legatere wijders Juffr. Armgart van
Inthiema huijsvrouwe van Jr. Adelen drie duijsent car. gls. absoluijt
ofte erfflijck, met noch hondert veertich car. gls. lijffrente
staende op haer eijgen lijff, ende haer soon het jus patronatus ofte
opcomsten[?] van dien, sijnde hondert negen en veertich gls. twaleff strs.
jaars; voorts heb ick praelegateert ende vooruijt besproocken, bespreecke
ende praelegatere mits desen, de voorn. Fredrick van Inthiema junior
althans mede Burgemr. in Worcum de sone van mijn overledene broeder
Reijnold van Inthiema mijn sate ende landen tot Coudum, des dat hij het verschot
225r
bij mij op de huijsinge ontfangen, tot sijn last sall hebben te betalen. Item
legatere wijders aen de twee sonen van w. Geertruijt van Inthiema
mijn overledene suster, bij Folckert van Hoorn in echte getogen met
namen Enno Willem van Hoorn, ende Tiberius van Hoorn, ijder duijsent of
thien hondert car. gls. Legatere mede die kinderen van Juffr. Anna
Margrieta van Inthiema mijn overledene nichte, alsodanige twee duijsent
car. gls. als ick hun vader op sijn Nijlanden ende opt gebruijck van dien
hebbe verschoten; ende legatere Anneken Ides tot Amsterdam op Ulenborgh
eens de summa van twee hondert ende vijftich car. gls. bij aldien sij ten
tijde van mijn versterven in leven sij. Item legatere mijn knecht Adam
eens de somma van twee hondert ende vijftich car. gls. bij aldien hij ten
tijde van mijn versterven in mijn dienst zij, ende dat absolut ende erffl.
ende begere dat mijn erffgenamen oock 't selve legaet voorts nae mijn
versterven aen hem sullen betalen. Eindtl. indien het gebeuren mochte datt
Hendrick Frederick van Inthiema, sonder wettelijcke manlijcke oor off
sone achter te laten, mochte comen te versterven, ofte oock bij aldien hij
sijn dienstmaechdt mochte comen te trouwen, ende bij deselve een soon
ofte sonen mochte genereren, wille ick Testator datt deselve sijn deel
erffenise ende goederen van mij Testator affgecomen, sullen regraderen,
erven ende restitueert worden aen vooren gemelte Fredrick van Inthiema
junior sone van mijn overledene Broeder Reijnold van Inthiema, ende
bij aldien deselve mede sonder wettelijcke manlijcke descendenten, sone
offt sonen mochte comen te overlijden, sullen deselve mijn goederen erven
ende restitueert worden aen mijn broeders ende susters kinderen alsdan in
leven sijnde hooft voor hooft, ofte in hooffden onder deselve te delen,
doch wie van mijn broeders ende susters kinderen soo nu als dan verstorven
sall sijn, kind off kinderen hebbende nagelaten, sullen des versturvenes
kinderen of kinderen repraesenteren hun versturven moeders off vaders
persoon ende in des selffs plaets genieten, 'tgene hun vader off moeder,
indien in deselve geleeft hadde, genoten soude hebben. Allen 't welcke
en ijder poinct besonder soo dan is, mijn uijtterste meijninge, wille ick
dat 't selffde sall worden achtervolcht 't sij bij maniere van een
Testament, Codicil off andere dispositie, uijtterste ende laeste wille
gelijck sulcx nae rechte ende landts costume best sall mogen bestaen
ende effect genieten. Tot welcken eijnde ick dese met mijn eijgen handt
ende name hebbe bevesticht ende onderges., voorts tot volcomen gelooff
als getuijgen special. versocht ende gebeden, sampt op een tijt ure ende
plaetse bij den andere doen vergaderen, om desen mede te onderteickenen,
den eersamen Johannes Birdes althans Burgemr. binnen Worcum,
Hendrick Jansen olde Burgemr., Drem. Joannem Renici Hansma secrs.,
Isack Offerman, Juw Jacobs Haersma, Roeleff Tiaerds vroedsluijden,
Abram Hendricx mr. schoenmaecker, ende Joannem Offerman Clercq
in de Secretarie alhier, welcke ondertekeninge wij getuijgen
ter eernstigert bede van de Testator hebben gedaan, naedat wij
sijn E. eerst hadden syen tekenen, ende horen verclaren 't gehele
inholdt van desen well te hebben verstaen, ende 't selve alsnoch
225v
sijn uitterste wille te wesen. Actum in enen contexte ten huijse
van de olde Burgemr. Hendrick Jansen op den twee en twintichsten dach
des maents Septembris int jaer nae de geboorte Christi een duijsent
ses hondert twee en vijftich [1652]. Onder stonden F. van Inthiema, Johannis
Birdes, J. Renici Hansma, Ime Jacobs Haersma, Roeleff Tiaerdts,
Hendrick Janssen, J. Offerman, Abram Hendrijcks ende Joannes Offerman
met hun gewoontl. togen.
Nae gedane collatie tegens den principale
testamente van w. Frederick van Inthiema
verteeckent als boven, is dese daermede
bevonden te accordeeren, in kennise van mij
deesen 15en Augusti 1655.
Ter ordonnantie von den selve
Scheerhagen
15.8.1655
>> begin