>> HOMEpage

De uitvaart van Ernst Casimir
Leeuwarden, 3/13 januari 1633

Internetbewerking: M.H.H. Engels, januari 2012

_ _ _

1 dood, graftombe, garde - 2 ceremoniemeester, hofhouding - 3 trompetters, banieren -
4 banieren - 5 vaandels - 6 kwartierwapens - 7 paard, hofmeester, hellebardiers -
8 de lijkkist, hellebardiers - 9 Hendrik van Nassau, Willem Frederik van Nassau - 10 gezanten - 11 Staten Generaal; Raden van State; Staten van Friesland: Oostergo -
12 Staten: Oostergo (vervolg), Westergo - 13 Staten: Westergo (vervolg), Zevenwouden -
14 Staten: Steden - 15 Gedeputeerde Staten van Friesland - 16 Raden Hof van Friesland -
17 Raden van de Admiraliteit - 18 magistraat Leeuwarden - 19 professoren Franeker - 20 colofon

Uut-Vaerts Beschrijvinghe,
ERNESTI CASIMYRI.
Op den 3. Januarij 1633 oude stijl [= 13 januari nieuwe stijl], zijnde den dach deser Statelijcke Begraeffenisse, (tegens welcke veele Heeren en Bloedt-Maghen, van verscheyden Plaetsen, soo selfs, als door Ghesanten, beneffens menichte van Volck uyt alle om-legghende Quartieren van Frieslant, Groeningen, etc. tot Leeuwarden aen-gecomen waren) begost de Borgerye, ende 't Krijgs-Garnisoen 'smorgens te seven uyren in 't Geweer te comen, al d'Officieren in den Rou, ende swarte Veldt-teyckens, zijnde oock meest al de Borgerye in 't swart gecleedt; ende marcheerden vervolgens in seer goeden Ordre, met om-gekeerde Pertuysanen, toe-gewonden Vaendelen, swart overdecte Trommelen, sleypende Piecken, en averechtsche Musquetten, nae de Merckt omtrent de Wage, alwaer se haer eerst cierlijck in Battalie stelden, vandaer trock yder Compagnie na haer gedestineerde Plaetse, besettende met haer Piecken en Musquetten (de Borgers an d'eene, ende de Soldaten aen d'ander zijde) alle de Straten, van Sijn Genade Hoff aff, tot aen de deure van de Jacobijner Kercke, om 't ghedrangh van 't Volck, ende disordre, te beletten, opdat het Lijck met alle de Stacy, daerdoor gemackelijck, ende on-verhindert, mochte passeren.
De Borgherye bestont in thien goede Compagnien, daer de volgende Hopluyden ende Vaendrichs, diestijts over commandeerden.

HOPLUYDEN - Jan Melchers Oosterveld - Watze Hendricx - Doytse Dircks - Sierdt Claeszen - Gatze Tyercks - Mr. Jarich Franszen - Willem Janszen - Sioerd Hendricks - Otto Swalue, absent - Hermen Harckes

VAENDRICHS - Douwe Douwes - Dr. Meynardus Nyenhuys - Louw Gerrits - Tyaerdt Rutgers - Warner Everts - Dr. Gerrit Blanckema - Pieter Lamberts - Sijbe Tyercks - Bartel Hendricx Mamminga - Tyallingh Runia

Ondertusschen vervoegden haer nae 't Hoff van w. sijn Genade alle de Bloedt-Vrienden, en derselver Gesanten, sampt de Collegien van alle Staten van Heeren, voor-naemste Officieren, ende Edellieden, daertoe ghenoodicht; om dien over-braven Krijghs-Heldt, (die sijne ijverighe ende ghetrouwe Diensten, aen dese Landen, met sijn Graeflijck Bloedt, tot in den Doot, CONSTANT heeft bewesen, ende den Na-comelingen tot sijn eeuwige memorie, bekent gemaeckt,) nu de laeste Eere aen te doen, die seer veele in getal waren.

⇑ [afbeelding 1] Doen nu alles ghereet was, begost de Guarde van w. Sijn Genade, die in den rou waer, met om-gekeert ende sleypende Geweer, heel langhsaem ende truyrich te marcheren; wordende geleydet door Jr. Dames van Loo, sijnen Capiteyn Lieutenant; daer, onder anderen, d'ontwondene Rou-Vaendel van swart Armozijn, (die door den Vaendrich Jr. Evert van Haren, langs de Aerde heel droevich door de slijck gesleypt wierde) menige Aenschouwers de Tranen uyt d'Ooghen dede barsten.

⇑ [afbeelding 2] Daerna quam uyt het Hof heel statig ende rouwig, voor uyt treden, Jr. Pieter van Harincxma, Edelman van w. Sijn Genade, met een swarte Stock in de hant, hebbende den Voor-gang deser gedenckweerdige Uut-vaert.
Nae hem volghde terstont het gantsche Hoff-Ghesin, alle in den Rou, in volghende ordre.

- Vreemder Heeren Jongers - De Koetsiers - Acht Lackeyen - Vier Kocken - Jean Pechon, Sael-Knecht - Hendrick Leeuwen - Vier Pagen - Joost Theunisz - Aegidius Wolff, Camerlingh van Sijn Gen. Gr. Hendrick - Gilles des Marets - Jan Jacob Snabelius, gewesen Praecept der Jonge Heren - Thomas Michels, Picquer - Mr. Jan Jacobs, Cleer-maker - Mr. Gerrit Noot, Chirurgijn

- Mr. Isaac Knoop, Dispensier - Mr. Leeuwen Hend. Bottel[ier] - Dr. Abel Isbrandi, Hof Med. - Hend. Muntinck, Apotheker - Bertrand Gachet, Renthe-Meester van hare Vorst. Gen. - Gosewijn Wijdefeldt, Camerlingh ende Onder-Secretaris van w. Sijn Genade - Dr. Jacob van der Burg, Gewesene Secret. van w. S. G. - Jacob Pau, Bailliff van Liesv[elt] - Ernst Klenck, Rente-Meester - Dr. Johan-Wilhelm Sohnius , Raedt ende Secretaris van wijlen Sijn Genade

⇑ [afbeelding 3] Nae 't Hoff-gesin volghden acht Trompetters, met Rouw-Rocken, ende swarte Banderollen aen haer Trompetten, cierlijck beschildert met de Wapens van w. sijn Genade; dese gingen vier en vier, in twee gheleden, blasende gestadig, by poosen, dan 'teen dan 'tander gelidt, soo soet ende truyrich, dat al d'Aen-hoorders daerdoor tot droefheyt wierden bewoghen.
Doen volghden ses Paerden in den Rouw, zijnde an 't Rou-kleedt op yder zijde een wapen gehecht, ende nae yder Peerdt sijn Baniere, die gheleydt ende ghedraghen wierden by de volghende Edellieden:
I. Peerdt, mettet Wapen van Liesfeldt, gheleydt door Joncker Zeino Joachim van Welefeld, ende Joncker Maurits van Ripperda
I. Baniere met hetselfde Wapen, ghedraghen by Joncker Jan van Echten
II. Peerdt, mettet Wapen van Spiegel-Bergh, door Joncker Wigbolt Ripperda van Peyse, ende Joncker Orichius Doyem

⇑ [afbeelding 4] II. Baniere, met hetselfde Wapen, ghedraghen by Joncker Haringh Onna van Sijthiema
III. Peerdt, met het Wapen van Dietz, geleydet door Joncker Sijds van Emingha, ende Joncker Ulbe van Aylva
III. Baniere, met hetselfde Wapen, ghedragen by Joncker Douwe Roorda, de Burg-Greve
IV. Peerdt, met het Wapen van Vyanden, door Joncker Gerrold van Juckema, ende Joncker Sicko van Groustins
IV. Baniere, met hetselfde Wapen, ghedraghen by Joncker Homme van Camstra

⇑ [afbeelding 5] V. Peerdt, met het Wapen Catzenellenbogen, door Joncker Watze F. van Camminga, ende Joncker Douwe van Aylva
V. Baniere, met hetselfde Wapen, ghedraghen by Joncker Douwe van Ockinga
VI. Peerdt, met het Wapen van Nassauw, door Joncker Epo van Douma, ende Joncker Julius van Harincxma
VI. Baniere, met hetselfde Wapen, gheleydet by Joncker Tyallingh van Eysinga
Hiernae werde gedragen het eerste Guidon ofte Standaert, van wit Damast, vertoonende in een Ovael van Orangie-Tacken, een ghewapende Arm, houdende een bloot Sweerdt in de Vuyst, met dese Spreucke: PRO ARMIS ET FOCIS, door Joncker Schelto van Aebingha
Doen volghde het tweede Guidon ofte Standaert, van blaeu Damast, vertonende in een Lauren Crans, een groote Rotze, midden in de Zee, wordende van alle vier Winden heftich bestormt, ende boven de Rotze dese Sin-Spreucke, CONSTANT, gedragen door Joncker Laes van Glins

⇑ [afbeelding 6] Daernae volghden de vier Wapen-Quartieren
I. Quartier van Brandenburgh, gedraghen door Joncker Rempt Rengers ten Post
II. Quartier van Luchtenburch, door Joncker Charles de Unia
III. Quartier van Stolberg, door Joncker Siuck van Wijnia
IV. Quartier van Nassauw, door Joncker Jurgien van Burmania
Daernae 't groot Blasoen, ghedraghen door Joncker Julius van Eyssinga
De Gantelets, ofte Wapen-Handtschoenen, door Joncker Abbe van Bootzma, Capiteyn
Het Casquet, ofte Helmet, door Joncker Ate van Hittinga, Capiteyn
De Spooren, ghedraghen door Joncker Bojocko van der Wenghen, Ridt-meester
't Rappier in de Schede, mettet Gevest omhoog, door De Heere Jaques van Oenama, Lieutenant Collonel
De Wapen-Rock, ghedraghen door De Heere Schelto van Aysma, Lieutenant Collonel

⇑ [afbeelding 7] 't Lijff off Rou-Peert in swart Fluweel, geleydt door Wilhelm, Vry-Heer van Schwartzenbergh ende Hogen-Landts-Berch, &c. Ridt-meester, ende Joncker Bernhardt Entens, Ridt-meester
Het bloote Swaert, met de punt omhooghe, door Joncker Iacob van Roussel, Collonel
De Graeflijcke Croone, ghedraghen door De Heere GEORG, Vry-Heer van Schwartzenbergh, en Hogen-Landts-Berch, &c. out 87 Jaren
Hiernae volghde met een lange swarte Stock, de Hoff-meester van Sijn Genade:
Joncker Poppo van Burmania, Capiteyn
Hem volghden acht Hellebardiers van w. Sijn Genade, met langhe Rouw-Mantels ende gedeckten Hoofde, draghende hare Hellebaerden met de punt omleegh, in volghende maniere:

- Steven Chevet [&] Jacob Franssen. - Elias Janssens [&] Jurrien Lautenschlager.

- Aloze le Gentil [&] Jan Jansz van Rosendal. - Pauwel Schuber [&] Dirck Echterman, Smit.

⇑ [afbeelding 8] Doe volghde het Graeflijck Lijck, wordende ghedraghen door Krijchs-Officieren van de provincien van Frieslandt, Groeninghen, Ommelanden; ende Drenthe, etc. zijnde overdeckt met een swart Fluweelen Kleedt, rontsom ter Aerden hanghende, ende acht cierlijck-geborduyrde Wapenen van w. sijn Genade daeraen gehecht.
De vier hoecken van 't voorsz. Kleedt, wierden ghedraghen door de vier volgende Colonellen:
Aen de rechter zijde neffens 't Hooft, door
Joncker Casper van Eussum, Heer toe Nyen-Oordt, Noortwijck ende Fredewoldt; Drost van Coeverden, en der Landschap Drenthe, &c. Collonel over 't Groeninger Regiment
Aen de slincker zijde neffens 't Hooft, door
Jr. Idzardt van Eminga, Collonel des Friesschen Regiments
Aen de rechter zijde neffens de Voeten, door
De Heere Overste Georg van Lyauckema
Aen de slincker zijde neffens de Voeten, door
De Heere Thomas Ferents, Collonel.
d'Officieren die 't Lijck droeghen, waren 36, die malckander somtijts verpoosden, dragende onder de Bare 18 sterck t'effens, ende waren dese:
Capiteyns onder de Friessche Repartitie

- Ludolff Potter, Capiteyn, ende Sergeant Majoor - Adriaen Slijp - Michiel Potter - Hessel van Aysma - Jr. Frederick van Inthiema - Jr. Jan van Idzarda - Jr. Bonifacius v. Scheltema - Jr. Baerte van Idzarda - Jr. Tiallingh van Eyssinga - Jr. Charles de St. Martin

- Heer Georg Frederick, Vry-Heer van Schwartzenbergh ende Hogen-Landts-Berch - Jr. Hessel Meckema v. Aylva - Jr. Wybrandt van Roorda - Jan Gerckens Hoptilla - Jr. Sybrandt van Walta - Jr. Hero van Ockinga - Jr. Dominicus ab Andringa - Hessel Gerritsma - Jr. Foppe van Groustins

Capiteyns onder de Groeninger Repartitie

- Jr. Apko Tiaerda van Starckenborch, Capiteyn, ende Sergeant Majoor - Joncker Jan Polman - Jocker Jan van Eussum

- Dato Alberts v. Bonnema - Jr. Philips de Nassau - Jr. Sweer Georg v. Welevelt - Jr. Wigbolt v. Iselmuyden - Sygismund van Cral

>> begin